تصاویر با ما حرف می‌زنند. كافی است به آنها با دقت نگاه كنیم تا به رمز و رازشان پی ببریم. با كمی دقت می‌فهمید كه در شبكه‌های مجازی برای پی بردن به اسرار درونی افراد سرنخ‌هایی وجود دارد. یكی از این سرنخ‌ها عكس پروفایل در شبكه‌های اجتماعی است. تصاویری كه یك فرد خودش را با آنها به دوستان مجازی‌اش معرفی می‌كند از واقعیت درونی او خبر می‌دهد. دكتر پرویز رزاقی، روانشناس و استاد دانشگاه به شما می‌گوید چه رازی پشت تصاویر شخصی افراد نهفته و چطور می‌توانید به ابعاد شخصیتی دوستان مجازی‌تان پی ببرید. 

خجالتی‌ها كمتر عكس می‌گذارند

شاید افراد كمرو و خجالتی این ویژگی‌شان را در شبكه‌های اجتماعی هم بروز می‌دهند. این افراد معمولا از عكس واقعی خودشان كمتر استفاده می‌كنند یا تصاویرشان كاملا واضح نیست. علاوه بر این ممكن است ترجیح دهند به جای عكس واقعی خودشان تصاویری از زیبایی‌های طبیعی را داشته باشند. كمروها عكس‌های سنتی را هم می‌پسندند و دوست ندارند در فضای مجازی جلب‌ توجه كنند. 

پرخاشگرها عكس غیرواقعی دارند

وقتی فردی در فضای مجازی قصد پرخاشگری یا به‌كار بردن الفاظ ناشایست را دارد ممکن است كمتر از نام و تصویر واقعی خودش استفاده می‌كند. افراد بی‌ادب و پرخاشگر هویت واقعی‌شان را كمتر فاش می‌كنند و به همین دلیل با نام و تصویر غیرواقعی در شبكه‌های اجتماعی ظاهر می‌شوند تا قابل شناسایی نباشند بنابراین اگر فردی با هویت نامعلوم و بدون داشتن تصویر قصد دوستی با شما را داشت در پذیرش این دوستی محتاط باشید و این دوستی‌ها را به سادگی قبول نكنید. 

مهرطلب‌ها زیاد لایك می‌خواهند

شخصیت مهرطلب در هر شرایطی به دنبال كسب مهر و محبت است و حتی در فضای مجازی هم این میل درونی‌اش را جست‌وجو می‌كند. چنین فردی از هر فرصتی برای جلب محبت دیگران بهره‌مند می‌شود و چه بهتر است كه چنین نیازی را از تصاویر واقعی خودش دریافت كند. وقتی عكس پروفایل فرد مهرطلب را لایك می‌كنید به خواسته‌اش می‌رسد. احتمالا مهرطلب‌ها به دنبال عكس‌هایی از خودشان هستند كه منجر به ارتباط و تعامل بیشتر با افراد شود. 

به همین دلیل ممكن است عكس‌های متفاوت و خاصی را در پروفایل‌شان ببینید حتی ممكن است در عكس‌های‌شان ابهام هم دیده شود. دیدن نظراتی از این دست كه كجا بودی؟ چطور رفتی اونجا؟ و. . . هم برای مهرطلب‌ها جذاب است. در مجموع هر عكسی كه تصور كنند اظهارنظرهای خوبی از آن دریافت می‌كنند، در صفحه اجتماعی‌شان دیده می‌شود. شاید این موضوع به تامین نشدن نیازهای درونی آنها در زندگی مربوط باشد كه باید مورد بررسی قرار گیرد. 

تنوع‌طلب‌ها راضی نمی‌شوند

حتما دیده‌اید كه بعضی از افراد در شبكه‌های اجتماعی مرتب عكس‌شان را تغییر می‌دهند و هر روز با عكس تازه‌ای ظاهر می‌شوند. شاید یكی از دلایل این موضوع به تنوع‌طلبی فرد مربوط شود. تنوع‌طلب‌ها خیلی زود از یكنواختی خسته می‌شوند و دل‌شان می‌خواهد تصاویرشان را در قالب‌های مختلف به دوستان‌شان نشان دهند. شاید هم عكس‌ها برای‌شان رضایت‌بخش نیست و می‌خواهند با تعویض مدام عكس‌ها به رضایت برسند. 

خودشیفته‌ها ژست می‌گیرند

به‌نظر می‌رسد افرادی كه برای عكس پروفایل شان لباس‌های شیك و گرانقیمت می‌پوشند، ژست خاص می‌گیرند یا به آتلیه می‌روند در دسته افراد خودشیفته قرار دارند. این افراد از دیدن تصاویر خودشان لذت می‌برند و دل‌شان می‌خواهد چنین تصاویری در معرض دید عموم قرار گیرد بنابراین هر وقت متوجه شدید كه یكی از دوستان مجازی شما مشتاق است مدام عكس‌هایی از این سبك را در شبكه‌های اجتماعی قرار دهد، نسبت به خودشیفته بودن او مشكوك شوید. 

از دیگر ویژگی‌های افراد خودشیفته این است كه خیلی دوست دارند مدیریت و رهبری گروه‌های شبكه‌های اجتماعی را برعهده بگیرند كه این موضوع از یك نیاز روانی خبر می‌دهد و این پیام را منتقل می‌كند كه از این راه به دنبال كسب هویت هستند. 

وسواسی‌ها به دنبال عكس ایده‌آل هستند

شخصیت‌های وسواسی بیشتر به دنبال عكس‌هایی هستند كه از هر لحاظ ایده‌آل باشد. به‌نظر می رسد این افراد بر اساس ساختار روانی‌شان خواهان جلب‌توجه و درخشش هستند و برای رسیدن به این هدف از همه عوامل استفاده می‌كنند. عكسی كه قرار است در صفحه شخصی و پروفایل‌شان قرار گیرد باید از هر نظر بی‌عیب و نقص باشد. از این رو برای انتخاب و عكاسی دقت زیادی به خرج می‌دهند حتی ممكن است برای داشتن عكس بی‌عیب و نقص هزینه زیادی در نظر بگیرند و برای داشتن چنین عكسی وقت می‌گذارند. 

اگر به عكس مطلوب دست پیدا كرده و نظرات مثبتی دریافت كنند، میلی به تغییر عكس‌شان ندارند. شاید دیده یا شنیده باشید كه افراد وسواسی ممكن است چندین بار در روز و به‌طور افراطی دست‌های‌شان را بشویند ولی در مورد عكس‌های شخصی این ساختار روانی در این افراد دیده نمی‌شود. به هر حال نظم و دقت افراطی در انتخاب عكس‌ها موضوعی است كه وسواسی‌ها از آن رنج می‌برند. 

 افسرده‌ها حسی ندارند 

افراد غمگین و افسرده هم كمتر از عكس‌های شخصی خوششان می‌آید. این افراد عكس خودشان را در شبكه‌های اجتماعی به نمایش نمی‌گذارند و اگر هم عكسی قرار دهند، كمتر مایل به تغییر آن هستند. افسرده‌ها نسبت به خودشان احساس قشنگی ندارند و از چهره‌شان لذت نمی‌برند. از تغییر، تنوع و تحول گریزان هستند. شاید هم عكس‌هایی را انتخاب كنند كه دورنما و پشت زمینه باز دارند و این تصاویر را به جای چهره خودشان قرار دهند. استفاده از تصاویر تیره و تاریك هم در میان افسرده‌ها رایج است. 

چه كسانی پشت عكس‌ها پنهان می‌شوند؟

فرض كنید دوست صمیمی شما با همسرش به‌شدت مشكل دارد و شما هم از این قضیه باخبر هستنید. ناگهان در فضای شبكه‌های اجتماعی عكس‌های زیبای خانوادگی دوست‌تان را می‌بینید كه در كنار همسرش نشسته و كاملا خوشحال و خوشبخت به نظر می‌رسد. می‌دانید كه چشم دیدن همسرش را هم ندارد اما در فضای مجازی نشان می‌دهد كه همه چیز روبه‌راه است و ما چقدر خوشبختیم! در این شرایط عكس‌ها قرار است پیامی را به مخاطب انتقال دهند.

در واقع در رابطه‌ای كه در مورد سلامت روانی یكی از زوج‌ها حرف و حدیث‌هایی وجود دارد و برداشت‌هایی مطرح می‌شود، عكس‌های شبكه‌های اجتماعی می‌توانند انتقال‌دهنده پیام مهمی باشند؛ اینكه ما دو نفر همدیگر را دوست داریم و می‌خواهیم دیگران این موضوع را باور كنند، حتی اگر واقعیت نداشته باشد! گاهی هم افراد مختلف برای اینكه خودشان را از آسیب‌های احتمالی دور نگه دارند چنین عكس‌هایی را به اشتراك می‌گذارند تا نگاه دیگران را نسبت به زندگی خودشان تغییر دهند و هدف‌شان این است كه یك نوع رضایتمندی روانشناختی را با عدم رضایتمندی واقعی جبران كنند تا دیدگاه دیگران اصلاح شود. بعضی وقت‌ها هم چنین عكس‌هایی حاكی از انتقال پیام فرد به خودش است؛ اینكه این زندگی را می‌خواسته ولی به آن نرسیده و شاید هم با به اشتراك گذاشتن عكس‌های خوش گذشته، حسرت می‌خورد كه چرا چنین روزهایی بار دیگر تكرار نمی‌شوند. 

قدرت‌طلب‌ها قیافه می‌گیرند

افراد مغرور و قدرت‌طلب به‌طور معمول عكس‌های‌شان را با ژست و قیافه‌های خاص نمایش می‌دهند و دل‌شان می‌خواهد نماد‌های قدرت بیرونی را در معرض دید عموم قرار دهند. اگر با شغل‌شان به قدرت می‌رسند ممكن است پشت میز مدیریت عكس بگیرند. شاید هم به مكان‌هایی بروند كه به آنها افتخار می‌كنند و كنار اتومبیل گران‌قیمت یا ویلای شخصی‌شان بایستند حتی طرز نشستن آنها هم از این ویژگی‌شان حكایت می‌كند. وقتی با غرور روی صندلی لم می‌دهند این پیام را به مخاطب منتقل می‌كنند که «من قدرتمند هستم!»

شلخته‌ها بی‌تفاوت هستند

ویژگی افراد شلخته این است كه بی‌نظمی در خانه و زندگی‌شان موج می‌زند اما در فضای مجازی از كجا بفهمید كه شخصی شلخته است؟ آیا باید صفحه شخصی شلوغ و پر از تصاویر مختلف داشته باشد؟ این‌طور نیست! برخلاف تصور خیلی از ما ویژگی شلخته‌ها در فضای مجازی این است كه كمتر به عكس‌های‌شان دست می‌زنند. آنها هیجان‌پذیر نیستند وشاید همان‌طور كه نسبت به نامرتب بودن اتاق‌شان بی‌تفاوت هستند، در مورد عكس‌ها هم نظری ندارد و خوب یا بد بودن این عكس‌ها برای‌شان مهم نیست.